هنرمند پیشکسوت کرمانشاه از احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای گفت؛
سید محمدجواد معراجی: کیفیت آثار هر جشنواره به عملکرد دبیرخانه و داورانش بستگی دارد
سیدمحمدجواد معراجی، هنرمند پیشکسوت تئاتر کرمانشاه با بیان اینکه کیفیت آثار در هر جشنوارهای به عملکرد دبیرخانه آن رویداد بستگی دارد، احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای را به عنوان فیلتر راه‌یابی بهترین‌ها به جشنواره بین‌المللی فجر ارزشمند دانست.
به گزارش ایران تئاتر، جشنواره تئاتر منطقه‌ای یکی از مراحل پایانی راه‌یابی به جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به شمار می‌آید که گروه‌های مختلف با ارائه آثارشان در این رویداد هنری به رقابت می‌پردازند.
این جشنواره در سال جاری پس از 9 سال وقفه، قرار است با میزبانی چهار استان در مناطق مختلف کشور فعالیت خود را از سر بگیرد و محلی باشد برای بهتر دیده شدن تلاش هنرمندان مناطق مختلف کشور و مسیری برای ورود آثار باکیفیت آن‌ها به معتبرترین جشنواره تئاتر ایران یعنی جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر.
استان کرمانشاه به عنوان اولین استان برگزارکننده جشنواره تئاتر منطقه‌ای با حضور فعالان و هنرمندان تئاتر در مناطق غرب، جنوب‌غرب و شمال‌غرب ایران میزبان جشنواره تئاتر منظقه‌ای خواهد بود.
این موضوع بهانه‌ای شد تا به گفت‌وگو با سیدمحمدجواد معراجی هنرمند پیشکسوت تئاتر کرمانشاه بپردازیم.
سیدمحمدجواد معراجی، هنرمند پیشکسوت تئاتر کرمانشاه ضمن ابراز خوشحالی از احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای گفت: «جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر قطعا قوی‌ترین و بهترین جشنواره تئاتری ایران است و احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای به عنوان فیلتری مناسب به منظور راه‌یابی بهترین‌ها به جشنواره فجر، بسیار ارزشمند است.»
او ادامه داد: «در واقع نمایش‌ها بعد از گذشتن از فیلتر جشنواره استانی و سپس جشنواره منطقه‌ای، وارد جشنواره فجر می‌شوند تا شاهد آثار باکیفیت در ویترین بزرگ تئاتر ایران باشیم. البته مشروط بر اینکه از طرف دبیرخانه انتصاب‌هایی برای ورود هر اثری صورت نگیرد. یعنی تنها مسیر حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، شرکت در جشنواره استانی و سپس منطقه‌ای باشد.»
این هنرمند پیشکسوت با اشاره به لزوم توجه به آسیب‌های احتمالی جشنواره منطقه‌ای گفت: «راه‌اندازی این جشنواره از زاویه دیگر و در صورت نبود مدیریت درست، می‌تواند باعث انتخاب‌های غیرفنی و غیرحرفه‌ای شود.»
او افزود: «در واقع کیفیت آثار حاضر در هر جشنوارهای بستگی به نوع عملکرد دبیرخانه آن جشنواره دارد؛ اگر دبیرخانه جشنواره داورها را از روی صداقت و انصاف انتخاب کند و داوری نیز براساس توجه به نکات فنی، هنری و علمی آثار باشد ما شاهد جشنوارهای پربار و غنی خواهیم بود اما اگر انتخاب‌ها دوستانه انجام شود، به‌شدت به هنر تئاتر در ایران ضربه خواهد زد.»
معراجی گفت: «من چیزی حدود 40 سال است که در تئاتر فعالیت دارم. در این سال‌ها هم شاهد برگزاری جشنواره منطقه‌ای خوب و قوی و هم ضعیف بوده‌ام و به‌جرئت می‌توانم بگویم که برگزاری جشنوارهای باکیفیت قطعا به دبیرخانه و انتخاب داوران آن ارتباط دارد.»
او درباره اهمیت برگزاری جشنواره تئاتر منطقه‌ای گفت: «همین که گروه‌های نمایشی از استان‌های مختلف دور هم جمع می‌شوند، شاهد آثار یکدیگر هستند و با هم به تبادل فرهنگ‌های مختلف می‌پردازند، خود یک کارگاه عملی و آموزشی تئاتر به‌شمار می‌آید که بسیار ارزشمند و پراهمیت است.»
مدت زمان کوتاه جشنواره باعث می‌شود تا گروه‌ها از تماشای آثار یکدیگر باز بمانند. در این مدت کوتاه گروه‌ها به دلیل مشغله‌های ناشی از اجرای خودشان، فرصتی برای تماشای آثار دیگران ندارند که اگر به این شکل پیش برود، تبادلی ایجاد نمی‌شود
سیدمحمدجواد معراجی، مدت زمان کوتاه برگزاری جشنواره را موضوعی مهم در روند اجرایی شدن جشنواره منطقه‌ای دانست که نیاز به آسیب‌شناسی دارد و گفت: «مدت زمان کوتاه جشنواره باعث می‌شود تا گروه‌ها از تماشای آثار یکدیگر باز بمانند. در این مدت کوتاه گروه‌ها به دلیل مشغله‌های ناشی از اجرای خودشان، فرصتی برای تماشای آثار دیگران ندارند که اگر به این شکل پیش برود، تبادلی ایجاد نمی‌شود.»
هنرمند پیشکسوت تئاتر کرمانشاه ادامه داد: «ما می‌دانیم که بودجه و امکانات کم است؛ اما اگر قرار است با احیای جشنواره تئاتر منطقه‌ای اتفاق خوبی بیفتد، باید به حداکثر تبادل فرهنگی فکر کنیم نه‌فقط جشنواره یا انتخاب افراد و صرفا ارائه گزارش کار.»
این کارگردان باسابقه تئاتر افزود: «متاسفانه در حال حاضر سیاست حاکم بر افکار همه ما در برگزاری هر رویدادی ارائه گزارش است و این موضوع باعث می‌شود تا تبادل فرهنگی و سایر اهداف کمرنگ شوند. به همین دلیل افزایش زمان حضور گروه‌ها در حین برگزاری جشنواره به منظور تماشای آثار یکدیگر قطعا لازم است.»
او گفت: «برگزاری جشنواره به تجهیز زیرساخت‌های تئاتری شهرستان‌ها، ارتقای سطح کیفی هنرمندان و حتی مردم شهر کمک می‌کند؛ اما باید در نظر داشته باشیم که جشنواره باید بیش از هرچیز به حضور تماشاگر، به سالن‌های تئاتر و ارتباط مخاطب با آثار هنری بیندیشد. متاسفانه در سال‌های اخیر سالن‌های ما حتی در جشنواره‌ها هم پر نمی‌شود و این مشکل بزرگی است.»
این هنرمند در پاسخ به اینکه آیا با وجود شرایط فعلی حاکم بر جامعه، روند اجرایی تئاتر متوقف خواهد شد، توضیح داد: «من به‌عنوان یک هنرمند فعال در عرصه تئاتر دغدغه‌ام اجرای تئاتر، جذب مخاطب و بیان حرفم روی صحنه است؛ اما در هر شکل این تماشاگر است که انتخاب می‌کند در سالن حضور داشته باشد یا نه. هیچ هنری را نمی‌توان متوقف کرد. مگر ما هنر را راه انداخته‌ایم که بتوانیم آن را متوقف کنیم. هنر مانند جریان رودخانه‌ای بر ما وارد می‌شود و از ما عبور می‌کند. ما نمی‌توانیم جلوی جریان هنر را بگیریم. من می‌توانم تصمیم به بودن یا نبودن خودم در عرصه هنر بگیرم اما با نبودن من که جریان هنر متوقف نخواهد شد و هنرمندان هم تا جایی که می‌توانند از این جریان برای بیان ایده‌ها و حرف‌هایشان استفاده می‌کنند.«
تعدیل جشنواره‌ها به جشنواره‌های کم اما با کیفیت جزو مواردی است که تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره کل هنرهای نمایشی می‌توانند به آن جامه عمل بپوشانند
سیدمحمدجواد معراجی در پایان با بیان دو موضوع به عنوان مسائل آسیب زننده به هنر گفت: «برگزاری جشنواره معتبر قوی حتی به تعداد انگشت دست، بهتر از صدها جشنواره بی‌بهره است. تعدیل جشنواره‌ها به جشنواره‌های کم اما باکیفیت جزو مواردی است که تنها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره کل هنرهای نمایشی می‌توانند به آن جامه عمل بپوشانند. همچنین در برگزاری هر جشنواره باید در انتخاب داوران تئاتر جانب انصاف و صلاحیت علمی رعایت شود. این دو موضوع آسیب هنر ما فارغ از جشنواره‌هاست.»
گفت‌وگو: نگار امیری
